Mówimy o sztuce kulinarnej, a o wyśmienicie przyrządzonym daniu, że smakuje jak poezja. Czy zatem te dobra są chronione na gruncie prawa autorskiego ?
Przepis kulinarny chroniony jak wiersz ?
Przepisy kulinarne muszą być oceniane z punktu widzenia utworów literackich. Co prawda poprzez ich zastosowanie osiągniemy skutek w postaci dania o określonym smaku (ochronie smaku będzie poświęcony kolejny wpis !), ale sam przepis ma formę zapisu słownego.
Dlatego dalsze rozważania muszę rozpocząć od podstawowej uwagi, że powszechne rozumienie utworu jest szersze niż jego definicja ustawowa. Zgodnie z art. 1 Ustawy* utworem jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ale z zastrzeżeniem, wynikającym z ust. 2 (1) tego artykułu, że prawo autorskie chroni wyłącznie sposób wyrażenia. Natomiast spod tej ochrony wyłączone są odkrycia, idee, procedury, metody czy zasady działania.
W wobec powyższego świetle prawa autorskiego nie można uznać, aby przepis kulinarny stanowił utwór.
Nie jest utworem przepis, który nie spełnia minimalnych progów twórczości, które umożliwiałby uznanie go za utwór literacki. Jeżeli w istocie na przepis składa się kilkanaście słów lub równoważników zdań o charakterze skrótowym czy hasłowym, których dobór i układ jest zdeterminowany wyłącznie jego funkcją, która sprowadza się do precyzyjnego opisania następujących po sobie czynności wymaganych dla uzyskania efektu w postaci pysznego posiłku ? Ponadto na układ treści wpływają ustalone standardy zapisu np. podział na składniki i sposób przyrządzenia, czas przygotowania, sposób podania itd. Jeżeli sposób wyrażenia przepisu jest banalny i oczywisty w konsekwencji nie posiada charakteru oryginalnego.
Wobec powyższego w zasadzie nie da się ze standardowego przepisu kulinarnego wyodrębnić chronionej formy, „sposobu wyrażenia” o którym mowa w art. 1 ust. 2 (1) Ustawy.
Żeby Przepis kulinarny mógł być objęty ochroną jak utwór musiałby spełniać kryteria właściwe dla oceny utworów literackich, wśród których można wyróżnić: poetyckość języka, dobór środków stylistycznych, wersyfikacja, dobór słownictwa i składni, układ poszczególnych kwestii przedstawianych, czy wreszcie sposób przedstawienia. Nadanie tekstowi takich cech umożliwiło by uznanie za plagiat, korzystanie bez upoważnienia z tego oryginalnego sposobu wyrażenia.
*Ustawa z dnia 04 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
radca prawny Elżbieta Figat-Michalak
Pozostawienie komentarza pod artykułem będzie uważane, za wyrażenie przez Panią/Pana zgody w rozumieniu art. 6 ust. 1. lit. a RODO na przetwarzanie danych osobowych w celu opublikowania Pani/Pana imienia i nazwiska lub „nick” jako autora zamieszczonego komentarza. Udzielona zgoda może być wycofana w każdym czasie poprzez kontakt na adres e-mail Kancelarii kontakt@radcaprawnyefm.pl lub poprzez usunięcia komentarza. Wskazuję, że wycofanie zgody pozostaje bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem. Dane będą przetwarzane do czasu wycofania zgody.
0 komentarzy