Dosłowna definicja tego słowa odnosi się do czyjeś podobizny i sposobu jej przedstawienia – na zdjęciu, obrazie czy rysunku. Wizerunek określa sposób postrzegania osoby fizycznej przez innych ludzi, ale oczywiście w świetle prawa jest to znaczenie bardziej złożone zagadnienie. Rozwiązywaniem sporów z nim związanych zajmujemy się w Kancelarii Radcy dla branży kreatywnej Idea Legal! Przekonaj się w jaki sposób nasi specjaliści definiują to zagadnienie w kontekście osób fizycznych korzystających z usług Idea Legal!
W jaki sposób prawo postrzega wizerunek? Poznaj podstawy prawne dotyczące tego dobra osobistego!
Prawo do niego posiada każdy człowiek żyjący na Ziemi, przez co jest dobrem osobistym ściśle związanym z podmiotem osoby fizycznej, którego nie można się wyrzec. W świetle obowiązujących przepisów określonych w art. 23 kodeksu cywilnego wizerunek jest wytworem niematerialnym stanowiącym podstawę rozpoznawalności danej osoby. Radcy w naszej kancelarii Idea Legal każdego dnia zajmują się interpretacją tych przepisów dla branży kreatywnej pod kątem prawa autorskiego i pokrewnych, dla których wizerunek jest niezwykle ważny.
Czym dokładnie jest wizerunek w świetle prawa i co może się na niego składać?
Wiesz już czym jest wizerunek w świetle prawa, ale co tak naprawdę się na niego składa? Do najważniejszych cech decydujących o tym co to jest wizerunek należą:
wygląd osoby fizycznej,
głos i sposób wypowiadania się,
styl ubioru,
osobowość,
gesty związane z osobą fizyczną – mimika twarzy, sposób poruszania się itp.
Są to elementy umożliwiające identyfikację człowieka, które mają duże znaczenie w sporach rozstrzyganych przez naszych radców w kancelarii Idea Legal w świetle przepisów dotyczących branży kreatywnej.
Zgoda na rozpowszechnianie wizerunku i jego ochrona
Ze względu na niewyzbywalny charakter tego dobra, każdy człowiek może oczekiwać ochrony swojego mienia niematerialnego. Przepisy regulujące wykorzystanie czyjeś podobizny zostały określone w ustawie, na której polegamy w dużej mierze w przypadku Klientów z branży kreatywnej. Normy te jasno zaznaczają, że rozpowszechnienie podobizny wymaga zgody osoby fizycznej, a w przypadku jej braku jest karane w oparciu o kodeks karny.
Potrzebujesz pomocy w kwestii rozpowszechniania wizerunku osób fizycznych? Kancelaria Radcy Prawnego dla branży kreatywnej w Warszawie Idea Legal oferuje swoją pomoc i doradztwo w tym zakresie!
Na czym polega wykonywanie autorskich praw osobistych? Czy wskazywanie autorstwa utworu może być realizowane poprzez rozpowszechnianie podpisanego utworu w internecie (np. na stronie internetowej autora)?
Prawo autorskie jest opisywane jako wiązka praw. Z jednej strony jest autorskie prawo majątkowe, które jest zbywane i polega na korzystaniu z utworu. Z drugiej niezbywalne osobieste prawa autorskie, które chronią więź między twórcą a jego dziełem.
Ustawa z dnia 04 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych w art. 16 wymienia przykładowe prawa osobiste autorskie, jako prawo do:
1. autorstwa utworu;
2. oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo;
3. nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania;
4. decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności;
5. nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.
Jeżeli autor posiada pełne prawa autorskie do utworu, może z niego korzystać w każdy możliwy sposób, w tym podpisać go swoim pseudonimem (prawa osobiste) i rozpowszechnić tak podpisany utwór w internecie np. na swojej stronie (prawa majątkowe).
Zawarcie umowy przeniesienia praw autorskich będzie skutkowało rozdzieleniem praw autorskich do tego samego utworu, w ten sposbób, że nabywca będzie uprawniony do korzystania z utworu, a autor do wykonywania praw osobistych. Jeżeli przeniesienie praw majątkowych dotyczy pola eksploatacji internet, to wyłącznie nabywca będzie mógł rozpowszechanić utwór w internecie. Autor może realizować prawa osobiste poprzez roszczenie do nabywcy o prawidłowe oznaczanie autorstwa przy korzystaniu z utworu.
Co możesz zrobić w sytacji przy przeniosisz prawa do utworu, ale jednocześnie chcesz zachować możliwość pokazywania go w swoim portfolio w internecie ? Możesz uzyskać zgodę (licencję) na taką eksploatację od nabywcy praw autorskich.
Czy można przeciwdziałać naruszeniom, jeżeli zarejestrowany znak towarowy nie jest używany?
Prawo ochronne do znaku towarowego powstaje na mocy decyzji administracyjnej Urzędu Patentowego RP o udzieleniu prawa.
Prawo do znaku ma charakter czasowy. Pierwszy okres ochronny rozpoczyna się w dniu złożenia wniosku o rejestrację i trwa przez 10 lat. Wydłużenie ochrony o kolejne 10 letnie okresy, wymaga uiszczenia opłaty administracyjnej.
Zgodnie z art. 169 Ustawy* prawo na znak towarowy wygasa, jeżeli znak nie jest używany w sposób rzeczywisty w obrocie przez nieprzerwany okres 5 lat, chyba że istnieją ważne powody jego nieużywania.
Brak używania znaku przez 5 lat od rejestracji, nie ma znaczenia dla istnienia prawa do znaku. W tym czasie możesz skutecznie przeciwdziałać naruszeniom prawa do znaku.
Sama rejestracja znaku jest podstawą do zakazywania innym podmiotom posługiwania się oznaczeniem podobnym (lub takim samym) dla podobnych (lub takich samych) towarów, jeżeli oznaczenie wprowadza odbiorców w błąd, co do komercyjnego pochodzenia towarów (art. 296 Ustawy). Uprawnionemu przesługują również roszczenia odszkodowawcze.
Jeżeli po upływie 5 lat znak nadal nie jest używany w obrocie, to może zostać unieważniony przez osobę zainteresowaną używaniem znaku takiego samego lub podobnego.
Zgłoszenie znaku pozwala na bezpieczne prowadzenie przygotowań do wprowadzenia towarów ze znakiem do obrotu, bez ryzyka utraty pierwszeństwa do znaku. Ale tylko przez 5 lat. Po tym czasie znak jest zagrożony unieważnieniem przez osoby zainteresowane jego rzeczywistym używaniem.
Nadal jednak rejestracja jest korzystniejsza od posługiwania się znakiem niezarejestrowanym, którego ochrona powstaje dopiero w następstwie używania znaku i jest proprocjonalnie do zakresu tego używania.
r.pr. Elżbieta Figat-Michalak
*Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 prawo własności przemysłowej.
Własność intelektualna jest tak samo ważna, jak własność materialna i również obejmują ją normy oraz przepisy decydujące o upoważnieniu do czerpania korzyści finansowych z utworu autorskiego. Dziedzina, która je określa to prawo autorskie i z reguły przysługuje ono twórcy danego tworu – filmu, dzieła literackiego, fotografii czy piosenki. Czytając ten artykuł dowiesz się co to jest i na czym polega dziedzina powszechna w branży kreatywnej, którą każdego dnia zajmują się nasi radcy w kancelarii Ideal Legal.
Prawo autorskie – definicja, rodzaje oraz wszystko to, co powinieneś wiedzieć o tej dziedzinie prawa!
Według oficjalnej definicji jest to ogół przywilejów przysługujących twórcy utworu, do których zalicza się pełne prawo do decydowania o sposobie korzystania z przedmiotu oraz uzyskiwania korzyści finansowych. Dziedzina ta dzieli się na dwa główne rodzaje takie jak osobiste prawa autorskie oraz majątkowe. Co to właściwie jest i o czym decydują? Pierwsze z nich jest tzw. upoważnieniem niezbywalnym, dzięki któremu twórca dzieła może sygnować je swoim imieniem i nazwiskiem. Natomiast przepisy majątkowe to ograniczone w czasie normy regulujące kwestie zarobkowe związane z utworami. W kancelarii radcy Idea Legal zajmujemy się rozpatrywaniem spraw w branży kreatywnej zarówno w jednym, jak i drugim przypadku.
Co stanowi przedmiot prawa autorskiego i kto posiada do niego prawa?
Wiesz już co to jest prawo autorskie, ale kogo uważa się za jego podmiot? Oczywiście twórcę, czyli osobę, która stworzyła utwór i jest do niego pierwotnie uprawniona. Utwór stanowi przedmiot tej dziedziny i można zaliczyć do niego dzieła:
audiowizualne,
audialne,
wizualne,
literackie
oraz wszelkie projekty stanowiące własność intelektualną autora. Kancelaria Radcy Prawnego dla branży kreatywnej w Warszawie Idea Legal specjalizuje się w egzekwowaniu norm i przepisów w branży kreatywnej w zakresie filmu, zarządzania wizerunkiem czy wzorów przemysłowych i znaków towarowych dla ww. utworów.
Pomoc w zakresie prawa autorskiego w Kancelarii Radcy Prawnego Idea Legal!
Kancelaria radcy dla branży kreatywnej Idea Legal oferuje nie tylko doradztwo, ale również pomoc w sporządzaniu umów czy negocjacjach sądowych. Nasi radcy przeprowadzają spotkania zarówno w placówce kancelarii przy ulicy Chełmskiej 21 w Warszawie, jak i online.
W publicznej debacie na temat statusu prawnego wytworów Sztucznej Inteligencji przywoływana jest opinia, że Sztuczna Inteligencja działa jak aparat fotograficzny. Przypomina to kontrowersje, które towarzyszyły uznaniu fotografii jako dziedziny sztuki. Przeciwnicy wprowadzenia fotografii do kręgu twórczości argumentowali, że zdjęcie nie jest dziełem fotografa ale aparatu i odmawiali uznania fotografii za utwór.
Ostatecznie dla fotografii wyodrębniono obszary swobody twórczej i wskazano możliwości twórczych wyborów prowadzących do ustalenia oryginalnego utworu: „świadomy wybór momentu fotografowania, punktu widzenia, kompozycji obrazu (kadrowania), oświetlenia, ustalenia głębi, ostrości i perspektywy, zastosowania efektów specjalnych oraz zabiegi zmierzające do nadania fotografii określonego charakteru”.[1] Wkład twórczy fotografa może polegać na zainscenizowaniu lub zaplanowaniu obrazu. Prowadzi to do wniosku, że fotograf jest kreatorem fotografii a aparat pełni rolę narzędzia.
Ponieważ słyszę, że Sztuczna Inteligencja to również narzędzie to jej wytwory mogą być utworami – tak jak są nimi zdjęcia „zrobione” przez aparat – zaczęłam się zastanawiać czy tak jest w istocie? Uważam, że nie i to z kilku powodów:
Fotograf pracuje na „białej kartce” a poprzez swoją pracę tworzy fotografię od zera. Równocześnie ma decydujący wpływ na każdy element fotografii od stworzenia fotografowanego obiektu, wybór przestrzeni lub wydarzenia, poprzez wybór aparatu i jego ustawiania do obróbki i retuszu.
Z kolei generatory obrazów Sztucznej Inteligencji tworzą grafiki poprzez kompilacje obrazów wyjściowych. Ich praca polega na wyborze kształtów i kolorów przy zastosowaniu algorytmów logicznych, prawdopodobieństwa a w końcu losowych. Zatem proces powstawania obrazu rozpoczyna się od nie od białej kartki ale od szumu danych, z których zgodnie z ustalonym algorytmem Sztuczna Inteligencja usuwa zbędne elementy. Wszystkie wybory dotyczące wyglądu obrazu są dokonywane przez Sztuczną Inteligencję na bazie posiadanych danych. Osoba wydająca Sztucznej Inteligencji polecenie generowania obrazu, decyduje o jego treści. Ale decyzje w zakresie sposobu wyrażenia pozostawia algorytmom. Tym samym człowiek nie ma wpływu na osiągnięty rezultat -sposób wyrażenia – który jest przedmiotem ochrony prawa autorskiego.
Pomysły, idee oraz procedury, które wskazujemy Sztucznej Inteligencji w celu uzyskania obrazu same w sobie nie są utworami i nie podlegają ochronie. To co w istocie podlega tej ochronie pochodzi wyłącznie od Sztucznej Inteligencji.
Dlatego uważam, że Sztuczna Inteligencja nie może być porównywana do aparatu fotograficznego a jej wytwory nie powinny mieć statusu utworów. Moim zdaniem Sztuczna Inteligencja zawsze wygeneruje obraz wtórny – będący rezultatem analizy posiadanych danych. Sztuczna Inteligencja może wygenerować nowy obraz Rembrandta[2], ale nie zostanie oryginalnym artystą.
r.pr. Elżbieta Figat-Michalak
[1] Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 lipca 2002 r., III CKN 1096/00, OSNC 2003, nr 11, poz. 150,
Aby zapewnić jak najlepsze wrażenia, korzystamy z technologii, takich jak pliki cookie, do przechowywania i/lub uzyskiwania dostępu do informacji o urządzeniu. Zgoda na te technologie pozwoli nam przetwarzać dane, takie jak zachowanie podczas przeglądania lub unikalne identyfikatory na tej stronie. Brak wyrażenia zgody lub wycofanie zgody może niekorzystnie wpłynąć na niektóre cechy i funkcje.
Funkcjonalne
Zawsze aktywne
Przechowywanie lub dostęp do danych technicznych jest ściśle konieczny do uzasadnionego celu umożliwienia korzystania z konkretnej usługi wyraźnie żądanej przez subskrybenta lub użytkownika, lub wyłącznie w celu przeprowadzenia transmisji komunikatu przez sieć łączności elektronicznej.
Preferences
The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
Statystyka
Przechowywanie techniczne lub dostęp, który jest używany wyłącznie do celów statystycznych.The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
Marketing
Przechowywanie lub dostęp techniczny jest wymagany do tworzenia profili użytkowników w celu wysyłania reklam lub śledzenia użytkownika na stronie internetowej lub na kilku stronach internetowych w podobnych celach marketingowych.
